O ZHP

Związek Harcerstwa Polskiego jest największą w Polsce, liczącą ponad 100 tys. członków, organizacją wychowawczą dzieci i młodzieży. Od prawie stu lat głównym celem działania ZHP jest wspieranie wychowania harcerek i harcerzy – tworzenie warunków do ich wszechstronnego rozwoju.

„Misją ZHP jest wychowywanie młodego człowieka, czyli wspieranie go we wszechstronnym rozwoju i kształtowaniu charakteru przez stawianie wyzwań”

ZHP jest ogólnopolskim, patriotycznym stowarzyszeniem należącym do światowego ruchu skautowego. Jest organizacją otwartą   i apolityczną. Jednak ZHP to nie tylko organizacja, to przede wszystkim ruch społeczny kształtujący postawy i charaktery. Wspieramy wychowanie dzieci i młodzieży zgodnie z harcerskimi wartościami, takimi jak: patriotyzm, braterstwo, przyjaźń, służba, wiara, praca, sprawiedliwość, wolność i pokój. Wartości te, zapisane w Obietnicy i Prawie Zucha oraz Przyrzeczeniu i Prawie Harcerskim, odnajdujemy w tworzonej przez dziesiątki lat kulturze organizacji. Tworzą one kodeks postępowania i kształtują styl życia członków ruchu harcerskiego, przy czym każdemu z nich pozwalają kreować osobistą drogę ich realizacji w budowanych indywidualnie próbach na kolejne – harcerskie i instruktorskie – stopnie.

Tradycyjne i uniwersalne wartości uwzględniamy w aktualnych i nowoczesnych programach działania gromad i drużyn, w zadaniach wynikających z potrzeb, zainteresowań oraz pragnień dzieci i młodzieży.

W pracy wychowawczej instruktorzy harcerscy stosują sprawdzoną metodę, polegającą na realizacji zadań w małych grupach rówieśniczych, uczeniu w działaniu, wykorzystywaniu stymulującego programu oraz odwoływaniu się do idei wyrażonych w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim. Metoda ta cechuje się pozytywnością, dobrowolnością, świadomością celów, indywidualnością, naturalnością, pośredniością i wzajemnością oddziaływań wychowawców i wychowanków.

„Naszą misją jest wychowywanie młodego człowieka, czyli wspieranie go…”

Aby w owym wspieraniu być skutecznym, stale rozwijamy się i uczymy, skutecznie wspierać może jedynie organizacja do tego rzetelnie przygotowana, taka, która stale pokonuje własne niedoskonałości i ograniczenia. Organizacja wyrazista, z kompetentną i ideową kadrą. Kadrą, która chce i może stać się dla młodego człowieka autorytetem, przewodnikiem, przyjacielem. Wspieramy drugiego człowieka, czyli pomagamy mu, wskazujemy, umożliwiamy – jednakże wybór drogi i stylu życia należą do tego, kogo prowadzimy harcerską ścieżką. W ten sposób uczymy samodzielności i zachęcamy młodego człowieka do brania odpowiedzialności za własne decyzje, działania, własny rozwój. Naszymi działaniami nie konkurujemy z rodzicami i rodziną. Rodziców traktujemy jako pierwszych, najważniejszych wychowawców, dlatego naszą pracę wychowawczą prowadzimy w stałej współpracy z nimi. ZHP istnieje nie po to, by doskonalić strukturę, przepływ informacji oraz proponować coraz ciekawsze i atrakcyjniejsze rozwiązania metodyczne dla nich samych. Wszystko to ma sens tylko wtedy, gdy służy wspieraniu młodego człowieka. Przy wątpliwościach, czym ZHP rzeczywiście powinno się zajmować, należy postawić sobie pytanie, na ile owe działania służą wspieraniu młodego człowieka w rozwoju.

„…we wszechstronnym rozwoju…”

Tak budujemy organizację, układamy pracę, tworzymy program czy dzielimy zadania, aby umożliwiać wszechstronny – duchowy, emocjonalny, intelektualny, społeczny i fizyczny – rozwój. Patrzymy na człowieka jako na pewną całość – i wspieramy go w  każdego z owych aspektów. Dopiero takie holistyczne podejście do kwestii wychowania umożliwia kształtowanie postaw, naukę oraz doskonalenie umiejętności. Nie to wyróżnia nas spośród innych organizacji pozarządowych, że zajmujemy się rozwojem duchowym, emocjonalnym, intelektualnym, społecznym czy fizycznym. Wyróżnia nas i jest dla nas cenne to, że te wszystkie sfery rozwoju są dla nas obiektem troski jednocześnie, stale i równoważnie.

„…i kształtowaniu charakteru przez stawianie wyzwań.”

Kształtowanie charakteru wymaga aktywnej postawy wobec siebie samego i otaczającej rzeczywistości. Jesteśmy elementami większej całości – funkcjonujemy wśród innych ludzi, w określonych warunkach, spotykamy się z różnorodnymi postawami wobec życia. Chcemy przygotować młodego człowieka do samodzielnego stawiania sobie coraz wyżej poprzeczki. Do wymagania od siebie i niezgody na bylejakość. Ważne dla nas są umiejętności, wiedza, przeżycia. Ale mają one być narzędziem do kształtowania charakteru, a nie to kształtowanie zastąpić.

Wychowanie do wartości

Wychowanie w ZHP opiera się na wartościach, których odzwierciedleniem jest Prawo i Obietnica Zucha, Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie, Zobowiązanie Instruktorskie.

Obietnica Zucha: Obiecuję być dobrym zuchem, zawsze przestrzegać Prawa Zucha.

Prawo Zucha:

1. 1. Zuch kocha Boga i Polskę.
2. 2. Zuch jest dzielny.
3. 3. Zuch mówi prawdę.
4. 4. Zuch pamięta o swoich obowiązkach.
5. 5. Wszystkim jest z zuchem dobrze.
6. 6. Zuch stara się być coraz lepszy.

Przyrzeczenie Harcerskie: Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę Bogu i Polsce, nieść chętną pomoc bliźnim i być posłuszną/posłusznym Prawu Harcerskiemu.

Prawo Harcerskie:

1. 1. Harcerz sumiennie spełnia swoje obowiązki wynikające z Przyrzeczenia Harcerskiego.
2. 2. Na słowie harcerza polegaj jak na Zawiszy.
3. 3. Harcerz jest pożyteczny i niesie pomoc bliźnim.
4. 4. Harcerz w każdym widzi bliźniego, a za brata uważa każdego innego harcerza.
5. 5. Harcerz postępuje po rycersku.
6. 6. Harcerz miłuje przyrodę i stara się ją poznać.
7. 7. Harcerz jest karny i posłuszny rodzicom i wszystkim swoim przełożonym.
8. 8. Harcerz jest zawsze pogodny.
9. 9. Harcerz jest oszczędny i ofiarny.
10. 10.Harcerz jest czysty w myśli, w mowie i uczynkach; nie pali tytoniu i nie pije napojów alkoholowych.

Zobowiązanie Instruktorskie:

Przyjmuję obowiązki instruktorki/instruktora Związku Harcerstwa Polskiego. Jestem świadoma/świadomy odpowiedzialności harcerskiego wychowawcy i opiekuna. Będę dbać o dobre imię harcerstwa, przestrzegać Statutu ZHP, pracować nad sobą, pogłębiać swoją wiedzę i umiejętności. Wychowam swego następcę. Powierzonej przez Związek Harcerstwa Polskiego służby nie opuszczę samowolnie.

Zasady harcerskiego wychowania:

Skuteczne kształtowanie młodego człowieka w duchu Prawa Harcerskiego przynosi efekty w postaci trwałych postaw. Człowiek ukształtowany w zgodzie z wartościami przyjętymi w naszym harcerskim ruchu wyróżnia się braterskim stosunkiem do innych, przyjacielską i serdeczną postawą wobec wszystkich ludzi, gotowością i umiejętnością bezinteresownej służby innym ludziom, Bogu i Polsce oraz ciągłą pracą nad sobą, nieustannym kształtowaniem i doskonaleniem własnej osobowości. Jest gotowy wymagać od siebie, nawet, jeżeli inni od niego nie wymagają. Harcerska służba rozumiana jest jako:

• – służba Bogu – wynikająca z wiary bądź osobistego stosunku do duchowych wartości życia – takich jak: miłość, prawda, dobro, sprawiedliwość, wolność, piękno, przyjaźń, braterstwo, nadzieja,
• – służba Polsce – wynikająca z poczucia przynależności do wspólnoty narodowej i kulturowej, miłości Ojczyzny, godności narodowej, szacunku dla państwa i jego historii,
• – służba sobie i innym – wynikająca z osobistej odpowiedzialności za indywidualny rozwój i z osobistego stosunku do społeczeństwa, poczucia odpowiedzialności za rodzinę, lokalną społeczność, kraj i cały świat, a także z szacunku dla innych i do świata przyrody.

Idee braterstwa, służby i pracy nad sobą przyświecają harcerskim działaniom na co dzień.

Jednostkami terenowymi ZHP są chorągwie organizowane na poziomie wojewódzkim. Obecnie w ZHP istnieje 17 chorągwi: Białostocka, Dolnośląska, Gdańska, Kielecka, Krakowska, Kujawsko-Pomorska, Lubelska, Łódzka, Mazowiecka, Opolska, Podkarpacka, Stołeczna, Śląska, Warmińsko-Mazurska, Wielkopolska, Zachodniopomorska, Ziemi Lubuskiej.

Hufce są jednostkami regionalnymi działającymi w Chorągwiach, funkcjonującymi najczęściej na poziomie powiatowym.

Hufce zrzeszają podstawowe jednostki organizacyjne: gromady, które dzielą się wewnętrznie na szóstki zuchowe; drużyny, które dzielą się wewnętrznie na zastępy lub patrole. Jednostki te mogą się łączyć w szczepy lub związki drużyn.

Pytania i odpowiedzi:

Co proponuje harcerstwo dla rozwoju dziecka?

Potrzeby dziecka zmieniają się wraz z jego rozwojem psychofizycznym. Instruktorzy harcerstwa wiedzą o tym doskonale, dlatego prowadząc gromadę zuchową lub drużynę harcerską, stosują odpowiednie działania dydaktyczne. Jednym z elementów harcerskiej metody wychowawczej jest nauka poprzez działanie. Dlatego na zbiórkach zuchowych dzieci poznają świat bawiąc się w coś lub kogoś, harcerze uczą się poprzez uczestnictwo w grach, harcerze starsi – realizację projektów, a wędrownicy dzięki służbie i pokonywaniu własnych słabości.

Czym różni się harcerstwo od innych zajęć dodatkowych?

Harcerstwo, to przede wszystkim różnorodność. Każdy człowiek, niezależnie od tego, jakie ma talenty i predyspozycje, może zostać członkiem ZHP. Tutaj liczy się przede wszystkim chęć współpracy. Harcerstwo uczy działania w zespole, a jednocześnie stawia na indywidualność. Niezależnie od tego, czy zuch lub harcerz jest uzdolniony plastycznie, muzycznie, matematycznie lub aspiruje do bycia sportowcem, w ZHP zawsze znajdzie coś dla siebie. Tym samym harcerstwo potrafi połączyć wszystko co oferują inne zajęcia dodatkowe, a jednocześnie przedstawić to w dużo atrakcyjniejszy sposób.

Jak wyglądają zajęcia na biwakach, obozach harcerskich i czym wyróżniają się od innych kolonii?

Biwaki i obozy harcerskie, to wyjazdy pełne wrażeń, dostarczające dzieciom dużej ilości zabawy i atrakcji. Jednocześnie instruktorzy harcerscy pamiętają o realizacji głównej zasady – nauki poprzez działanie. To czas, w którym dzieci stają się bardziej samodzielne i zaradne. Każdy dzień na biwaku lub obozie jest dobrze zaplanowany i przygotowany zgodnie z predyspozycjami i wiekiem uczestników. Instruktorzy pracują z nimi przez cały rok, w związku z czym dobrze znają ich potrzeby. To zaleta rzadko spotykana wśród innych organizatorów wypoczynku.

Kim są instruktorzy ZHP?

Instruktor ZHP to osoba, która dążąc do zdobycia tej funkcji, sama musi przejść przez długą ścieżkę edukacji i wyzwań. Zdobywając doświadczenia, uczestnicząc w kursach, warsztatach, pokonując własne słabości, taka osoba uczy się, jak dobrze wychowywać i uczyć przyszłe pokolenia harcerzy. To dzięki instruktorom ZHP Wasze dzieci w przyszłości zostaną zaradnymi i dobrze wykształconymi pracownikami, kierownikami, ludźmi pełnymi pasji, posiadającymi własne rodziny i dobre perspektywy.

Co zuch/harcerz powinien posiadać i co jest konieczne, aby należał do gromady/drużyny?

Przede wszystkim zuch/harcerz już od pierwszej zbiórki musi posiadać zgodę rodziców lub opiekunów prawnych na przynależność do gromady/drużyny. W dalszej kolejności, w ciągu najbliższych 6 miesięcy, powinien skompletować mundur, który jest najważniejszym atrybutem członka ZHP. Ponadto obowiązkiem każdego członka ZHP jest opłacanie składek.

Do jakiej grupy powinno należeć moje dziecko?

– Zuchy w wieku 6-10 lat

– Harcerki i harcerze w wieku 10-13 lat

– Harcerki i harcerze starsi w wieku 13-16 lat

– Wędrowniczki i wędrownicy w wieku 16-21 lat